Nazar Duası Gerçekten Var mı? Neden Okunur?
Nazar, İslam kültüründe yüzyıllardır konuşulan ve tartışılan bir inançtır. Kimi insanlar nazarın, yani “kıskanç bakışların” insana zarar verdiğine inanır. Kimi ise bunu batıl bir inanış olarak görür. Peki gerçekten nazar duası diye bir şey var mı? Varsa neden okunur? Kur’an bu konuda ne söyler?
Nazarın Kökeni ve İslam’daki Yeri
Nazar inancı yalnızca Müslümanlara özgü değildir. Antik Yunan’dan Hindistan’a, Orta Doğu’dan Anadolu’ya kadar birçok kültürde “kötü bakışın” zarar verdiği düşüncesi vardır. İslam coğrafyasında da nazar inancı yaygın olmuş, halk arasında mavi boncuk gibi sembollerle korunma yolları geliştirilmiştir.
Kur’an’da doğrudan “nazar” kelimesi geçmez. Ancak nazara en yakın bağlam, kıskançlığın zararından bahseden Felak Suresi 5. ayettir:
📖 “Ve haset ettiği zaman hasetçinin şerrinden (Allah’a sığınırım).” (Felak, 113/5)
Burada, kıskançlık ve kötü niyetin insan üzerinde manevi etkileri olabileceğine işaret edilir. Bu nedenle Müslümanlar, Felak ve Nas surelerini “koruyucu dualar” olarak sıkça okurlar.
Nazar Duası Var mı?
İslam geleneğinde “nazar duası” olarak bilinen birkaç uygulama vardır:
-
Felak ve Nas Sureleri: Peygamber Efendimizin de (s.a.v) sıkça okuduğu rivayet edilen “Muavvizeteyn” sureleri.
-
Ayet-el Kürsi: Kötülüklerden korunmak için tavsiye edilen en güçlü ayetlerden biri.
-
Kalem Suresi 51–52. ayetler: Bazı yorumculara göre nazara işaret eden ayetlerdir.
Özetle, nazara karşı Kur’an’dan bazı ayetler “koruyucu dua” olarak okunmaktadır. Halk arasında ise bunlara “nazar duası” denmiştir.
Merhum Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk, nazar konusuna yaklaşırken özellikle şunu vurgulamıştır:
-
Kur’an merkezli bir bakış açısıyla “nazar boncuğu” gibi batıl inançların dinde yeri olmadığını belirtmiştir.
-
Ona göre esas koruyucu güç Allah’tır ve Kur’an’da öğretilen dualardır.
-
“İman, batıl inanışlarla değil, Allah’ın korumasına sığınmakla güçlenir.” demiştir.
Öztürk, halk arasında yaygın olan nazar inancını bütünüyle reddetmez; fakat bunun abartılı hurafelere dönüşmesine karşı çıkar. Ona göre Kur’an’da geçen “haset” ve “şer” kavramları gerçek bir manevi tehdidi anlatır, ama çözüm Allah’a sığınmaktır.
Neden Okunur?
Nazar duası ya da korunma ayetleri okunmasının birkaç hikmeti vardır:
-
Korunma bilinci: İnsan, kendisini ve sevdiklerini Allah’a emanet eder.
-
Manevi huzur: Felak ve Nas surelerini okumak, kişiye psikolojik olarak güven duygusu verir.
-
Kıskançlıkla mücadele: İnsan, başkasının kıskanç bakışının veya kötü niyetinin manevi etkisinden Allah’a sığınır.
Kur’an, “asıl gücün Allah’ın korumasında olduğunu” hatırlatır. Dualar, bu bilincin canlı kalmasını sağlar.
Nazar ve Modern Yorum
Bugün bazı araştırmacılar nazarı psikolojik bir etki olarak da yorumlar. Yani kıskanç bakışların veya olumsuz düşüncelerin insan üzerinde baskı ve stres yaratabileceğini söylerler. Bu açıdan da nazar duaları, bir tür manevi terapi görevi görür.
Yaşar Nuri Öztürk de sık sık “Kur’an, insan psikolojisine en iyi gelen metindir” diyerek duaların ruha şifa yönünü vurgulamıştır. Ona göre Kur’an’ın okunması, insanı olumsuz etkilerden arındırır, kalbi güçlendirir.
Sonuç
Nazar duası diye bilinen şey aslında Kur’an’dan okunan korunma ayetleridir. Felak ve Nas sureleri başta olmak üzere, Ayet-el Kürsi ve bazı ayetler “korunma” amacıyla okunur. Nazar boncuğu gibi nesnelerin dini bir dayanağı yoktur.
Asıl sığınak Allah’tır. Dualar, bu sığınmayı bilinçli bir şekilde ifade eder.
Nazar olsun ya da olmasın; dua etmek, Allah’ın korumasına yönelmek, insanı manevi olarak güçlendirir. Çünkü asıl koruyan yalnızca O’dur.
Yorumlar
Yorum Gönder